Chợ dưới xuôi đông vui tấp nập, chợ vùng cao rực rỡ sắc màu” – các bạn đều có thể đã từng đi chợ dưới xuôi và chợ vùng cao, nhưng riêng chợ vùng biên thì nhiều người chưa hề trải nghiệm. Thế nên, ngày hôm nay – chủ nhật cuối tuần – mời các bạn từ tờ mờ sương sớm hãy cùng chúng tôi cưỡi “ngựa sắt” vượt núi, băng đèo đến chợ giáp biên – Cửa khẩu Nậm Cắn, huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An.

Cũng như bao chợ phiên khác, chợ Cửa khẩu Nậm Cắn chỉ họp duy nhất một sáng chủ nhật cuối tuần, từ khoảng 5 giờ sáng tới 12 giờ trưa là tan. Đến chợ giáp biên, nhất thiết bạn phải nhớ đem theo Hộ chiếu hay xin Giấy thông hành để trình báo nếu bạn không phải là dân bản địa.

Đi chợ giáp biên rất thoải mái vì hầu hết dân trong vùng là dân tộc Kinh, Thái, Khơ mú, Hmong…và người Lào. Họ chỉ đơn giản đến chợ để mua và bán chứ không cầu kỳ như đi chợ vùng cao là phải ăn mặc thật đẹp để còn giao lưu, gặp gỡ.

Chợ Cửa khẩu Nậm Cắn được bố trí trên một bãi đất rộng, phân chia từng khu vực rõ ràng, theo đúng chủng loại kiểu “buôn có bạn, bán có phường”. Bước chân vào chợ, bạn sẽ thấy có rất nhiều loại rau dưa, hoa quả được gói ghém và bày bán vô cùng đẹp mắt và an toàn cho môi trường – phần lớn chúng được trồng trong vườn nhà hoặc hái trên rừng, dùng lá chuối bọc cho tươi rồi đem bày bán và rất nhiều sản phẩm được mang từ Lào sang.

Đi sâu vào trong, bên tay phải là dãy bán quần áo với đủ các kiểu dáng, sắc màu rực rỡ dành cho từ người già đến trẻ nhỏ, từ kiểu của người Kinh, người Thái cho đến người Lào vô cùng đẹp mắt và phong phú.

Đối diện với khu bán quần áo là khu ăn uống đồ chín với toàn những món đặc trưng của Lào thơm ngào ngạt: Gà/thịt lợn/xúc xích nướng trên than hồng, chim quay, xôi trắng ăn với sụm (nộm đu đủ), chấm chẩm chẹo (nước mắm pha với ớt, lá chanh, mắc khén…) cùng rau sống, bia Lào hay những hàng bánh ngọt được nặn vô cùng đẹp mắt từ bột nếp cẩm, bột mỳ vẫn còn nóng hôi hổi.

Xa xa, là những gian hàng tạp hóa từ đồ mây tre đan cho đến đồ nhựa hàng gia dụng rồi đến tỏi, ớt bột, ớt muối đóng chai, chỉ nhìn thôi cũng thấy tê tê đầu lưỡi. Thậm chí, có nhiều nhà thay vì bày trong gian hàng thì đem cả ô tô tải đến bán, bán không hết đỡ mất công thu dọn nhiều.

Gần cuối chợ là khu đồ tươi sống, thịt bò, thịt lợn, thịt gà được bày bán trông rất tươi ngon. Khu này đông nhất trong chợ vì hầu hết mọi người đều muốn đến đây mua đồ đem về làm vài món cải thiện bữa ăn cho gia đình. Và đâu đó, thấp thoáng những bàn gỗ bày bán củi hoặc thuốc nam lấy từ trên rừng cùng một vài trang sức nhỏ được làm bằng tay khéo léo nhìn rất bắt mắt của các bà, các mế người Lào.

Mặt trời dần dần lên cao cũng là lúc âm thanh huyên náo của phiên chợ giáp biên dường như thêm phần rộn rã bởi tiếng chào hỏi, thúc giục và tiếng nổ của những con “ngựa sắt” khi ra về với “chiến lợi phẩm” của một buổi đi chợ chất đầy phía trước, phía sau xe.